Język polski. Klasa 10

Л. : Світ, 2010. - 32 с. (часть страниц: первые 32 страницы)Польська мова: підручник для 10 класу.
Styl to takie ukształtowanie formy językowej wypowiedzi mówionej i pisanej, np. przemówienia, głosu w dyskusji, pisma urzędowego, artykułu w gazecie, książki naukowej, powieści, wiersza, zadania szkolnego, które odznacza się swoistymi, łatwo dla czytelników lub słuchaczy zauważalnymi właściwościami. Te uwydatniające się cechy tekstu to rezultaty wyboru zarówno określonych środków, jak i sposobu posługiwania się nimi. Są one najlepiej rozpoznawalne na tle dłuższych wypowiedzi. Niekiedy jednak są tak wyraźne, że potrafimy je dostrzec już w obrębie zdania, stanowiącego na przykład składnik dialogu.
Wybór tworzywa językowego oraz operowanie nim w wypowiedzi zależy od wielu czynników. Jedne wiążą się z rodzajem i funkcją powstającego za ich pośrednictwem tekstu. Każdy wie z doświadczenia, że inaczej pisze się list prywatny, a inaczej podanie do dyrektora o przyjęcie do szkoły czy do pracy; że radiowe sprawozdanie z meczu piłkarskiego różni się od cotygodniowego felietonu na tematy kulturalne, a liryczny wiersz nie jest podobny do reklamy pasty do zębów. Druga grupa czynników zależy od nadawcy i odbiorcy danego tekstu. Jego autor podejmuje świadome decyzje, mając na względzie cel i użytkowników rezultatu swej pracy. Dlatego specjalista-historyk w odmienny sposób przygotowuje wykład uniwersytecki, popularny odczyt czy rocznicową pogadankę dla uczniów szkoły podstawowej, średniej, chociaż w każdym wypadku będzie mówił na ten sam temat. Z drugiej strony, w wyborze znajduje wyraz pewne cechy osoby mówiącej lub piszącej często mimo, a może wbrew jej woli. Styl zdradza jej upodobania, typ umysłowości, uczuciowości, wyobraźnię, wykształcenie, zawód, pochodzenie i przynależność do określonej grupy społecznej oraz wiedzę językową.